مهدی شاه رضا، مهدی حامدسقایان
بهره گیری از آموزه های سیستم استانیسلاوسکی در پرورشِ بازیگرِ اپرا
چکیده
کنستانتین استانیسلاوسکی(1938 -1863) نظریه پرداز و مبدع سیستم بازیگری، در زمینه اپرا نیز صاحب نظر و دارای تألیفات و دستاوردهایی است. اپرا درامی است که بر اساس موسیقی تنظیم شده و به اجرا در می آید و از قطعه های آوازی تشکیل شده است. استفاده از سیستم استانیسلاوسکی در آموزش بازیگریِ اپرا و هدایت خواننده- بازیگران، نقطه عطفی در تاریخ اپرا در روسیه و در جهان محسوب می شود. تا قبل از آن خوانندگان، تنها نقش خود را صرفاً از جنبه ی موسیقی، تمرین و اجرا می کردند، اما استانیسلاوسکی با تعبیرِ خواننده- بازیگر، آموزشِ مهارت های بازیگری را به اپرا افزود. در این پژوهش که به روش توصیفی تحلیلی و با بهره گیری از منابع کتابخانه ای و اینترنتی صورت گرفته، به این پرسش اساسی پرداخته می شود که استانیسلاوسکی چگونه از آموزه های سیستم بازیگری خود برای تعلیم و هدایت بازیگرانِ اپرا بهره گرفت و نظرات اجرایی او چه تأثیراتی بر شیوه های بازیگری اپرا بر جای گذاشت؟ مسئله ای که تاکنون در کشورمان به آن پرداخته نشده است. فرضیه اصلی در این مقاله آن است که سیستم استانیسلاوسکی قواعد و اصول مشخصی پیرامون آموزشِ خواننده-بازیگرانِ اپرا داشته که از مرحله کار روی خود، تا کار روی نقش، و ایفای نقش روی صحنه قابل دسته بندی و تحلیل است. در نتیجه گیریِ مقاله بر این نکته تأکید شده است که استانیسلاوسکی با استفاده از سیستم بازیگری خود و با توجه به فعالیت گسترده اش در زمینه اپرا، تحولی فنی و خلاقه در اپرای روسیه پدید آورد، بطوری که نسلی از خوانندگان اپرا در این کشور، آموزه های او را به کاربسته و براساس اصول سیستم، معیارهای تازه ای از بازیگریِ اپرا را معرفی نمودند.
واژههای کلیدی: اپرا، تئاتر روسیه، سیستم استانیسلاوسکی، خواننده-بازیگر، اپرانامه، آواز